به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

یک استاد دانشگاه :تفسیر شهید صدر پرظرفیت ترین رویکرد در تفسیر قرآن کریم است

تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۳۱۴۴۸

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما , به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران حجت‌الاسلام و‌المسلمین بهمنی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی  در  چهارمین نشست از سلسله درس گفتار‌های تفسیر موضوعی شهید صدر گفت: تفاسیر موضوعی  این شهید، در آینده تمام روش‌ها و قواعد تفسیر موضوعی معتبر را در خود هضم خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: اگر در طول سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به صورت تخصصی و حرفه‌ای از تفسیر موضوعی شهید صدر استفاده کرده بودیم، امروز شبکه‌ای از معانی بسیار بلند قرآنی در دست داشتیم؛ تفسیر موضوعی شهید صدر، انقلابی در برداشت از قرآن است و نباید در این سطح متوقف شود.
 حجت‌الاسلام و‌المسلمین بهمنی با اشاره به توجه اندیشمندان اسلامی به تفسیر موضوعی شهید صدر، گفت : هیچ کدام حقیقت این تفسیر را نیافته‌اند؛ امیدوارم افرادی با استعداد، خلاق و پیگیر، راه وی را ادامه دهند؛ زیرا این رویکرد منحصر به فرد است و ظرفیت‌های فوق‌العاده‌ای برای توسعه دارد.
وی رویکرد را جزئی از روش دانست و افزود: رویکرد تفسیری شهید صدر، روش‌های تفسیری را از زمین بلند می‌کند و به کهکشان علم می‌برد. استفاده از تفسیر موضوعی شهید صدر برای جمهوری اسلامی ضروری است و این تفسیر موضوعی ناظر به انقلاب اسلامی ایران بیان شده است؛ شهید صدر کمتر از دو ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ١۴ درس، این رویکرد استفاده از قرآن برای حلّ مسائل بشر را بیان کرده که آخرین مطلب برجای مانده از این شهید است.
این استاد دانشگاه  شهید صدر را عالم تراز اول جهان اسلام توصیف کرد و گفت: شهید صدر تنها کسی است که به ساخت روش اقدام کرده و ازجمله افراد کم نظیر در نظریه‌پردازی در مقابل مکاتب رقیب در جهان است؛ نظریه‌های  استخلاف، دین، سنت‌های تاریخی هرکدام در مقابل یک نظریه رقیب ساخته شده است.
حجت الاسلام بهمنی پاسخگویی شهید صدر در زمان انفعال همگان در پاسخ به مکاتب مارکسیسم و کمونیسم را ستود و گفت: استفاده از دستگاه فکری قرآن بنیان، به مؤمنان زمان و بعد از ایشان اعتماد به نفس داد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، شهید صدر را جهادگری در راه رسیدن به اهداف بلند توصیف کرد و گفت : این اندیشمند کل نگر جهان اسلام، درکی کل‌نگرانه از ارکان آموزه‌های دینی دارد؛ خاصیت کل‌نگری مصونیت در برابر التقاطات است؛ جایی که جزءنگران با دیدن جزئی از اسلام، آن را با کمونیسم و لیبرالیسم مشابه می‌بینند.
حجت الاسلام والمسلمین بهمنی  منابع دستیابی به علم را متفاوت ارزیابی کرد و گفت: عالمان تجربی، فیلسوفان و عرفا هریک تجربه، عقل و شهود را منبع رسیدن به قطع می‌دانند، در حالی که حجیت و رسیدن به حرف خالق دلیل و مدلول، برای ما دارای اولویت بالایی است؛ تجربه نیز جزئی از علم است، اما دست یافتن به علمی که از قرآن استخراج شود، بسیار ارزشمند و ذی‌قیمت خواهد بود.
وی در تبیین رویکرد تفسیر موضوعی شهید صدر گفت: اولین گام در این تفسیر، مسأله‌شناسی است که در این بخش، شناخت مشکلات واقعی و پرداختن به حقایق کبری یا مسائل بزرگ بشری بسیار مهم است.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی پیشینه‌شناسی دستاورد‌های بشری را مرحله دوم این تفسیر برشمرد و افزود: وحی، راه‌های ناقص بشر را تصحیح یا تکمیل می‌کند؛ البته در مواردی هم راهکار جدید ارائه می‌شود، راهکار‌هایی که بشر نمی‌توانست به آن‌ها دست یابد؛ پیشینه‌شناسی دقیق‌تر و عمیق‌تر، نتایج بهتری را در گرفتن پاسخ در تفسیر موضوعی به همراه خواهد داشت.
وی مرحله سوم را هدف‌گذاری توصیف کرد وگفت: مسأله با هدف متفاوت است؛ شهید صدر دو هدف انتزاعی خیلی دقیق را مطرح می‌کند؛ نخستین هدف رسیدن به نظریه است؛ دومین هدف رسیدن به رسالت برآمده از نظریه است؛ رسالت امری انسانی است و ماهیت دستوری دارد. تا رسالت نباشد، نظریه اهمیت چندانی ندارد؛ شهید صدر در نظریه متوقف نمی‌شود.
بهمنی در ادامه گفت : رسالت فقط یک دستور العمل نیست، راهبرد‌های بسیار مانا است؛ هرچند راهبرد‌های ده یا بیست ساله هم در این روش استخراج می‌شود؛ وقتی شما نظریه را از روش قرآن‌بنیان استخراج می‌کنید، حتی از دکترین هم فراتر است، بلکه به یک معرفت فقهی رسیده‌اید؛ این فقه از جنس احکام خرد نیست، بلکه فقه احکام بزرگی است که تا قیامت مانا خواهد بود.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گام بعد از هدف‌گذاری را پاسخ به سؤالات نظریه‌ای دانست  و گفت: چگونگی و کیفیت، عوامل شیء و رابطه علمی، مصادیق، نقش انسان در این مسأله، نقش آسمان و نبوت در این مسأله و سؤالات برآمده از پیشینه‌شناسی پرسش‌های شما در مواجهه با قرآن را گسترش می‌دهد.
وی درباره وجود یا فقدان فرضیه در رویکرد تفسیری شهید صدر گفت: شهید صدر با فرضیه آشنا است؛ در آثار وی ۲۶۸ بار فرضیه به کار رفته و از آن استفاده شده است؛ اما در تفسیر موضوعی و جلسات چهارده‌گانه توضیح آن، اشاره‌ای به فرضیه نشده است.
حجت الاسلام و المسلمین  مرحله ششم یعنی استنطاق را مهمترین مرحله رویکرد تفسیر موضوعی شهید صدر برشمرد و اظهار داشت: به این دلیل که این بخش، اصلی‌ترین مرحله این تفسیر است، می‌توان کل این روش را مدل استنطاق نامید.
عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی استنطاق در این روش را دارای چهار مرحله ارزیابی کرد و گفت: شهید صدر در تبیین علمی روش برداشت از قرآن می‌گوید «قبل از تفسیر موضوعی، مفسر باید روش‌های خود را اجتهاداً تعیین کرده باشد» یعنی اصولی که می‌خواهد به کار ببرد، تقلیدی نباشد.
وی تصریح کرد: با این فرآیند، تا هزاران سال دیگر هر روش و قاعده معتبری برای استدلال به آیات قرآن ابداع شود، در دل این تفسیر موضوعی هضم خواهد شد.
بهمنی از قول شهید صدر گفت: «نقش مفسر موضوعی نقش مستمع و نویسنده به تنهایی نیست» از این مطلب می‌توان فهمید مفسر تسجیل و تدوین می‌کند؛ ولی منظور از تدوین در این تفسیر، تدوین نهایی نظریه است که شما آن را فصل‌بندی شده و مرتب به مخاطب خود ارائه می‌دهید.
حجت‌الاسلام و المسلمین بهمنی در پایانگفت : تفسیر موضوعی شهید صدر مجموعاً هشت فرآیند و ۳۲ مؤلفه است که شامل مسئله‌شناسی، پیشینه‌شناسی، هدف‌گذاری، طرح سؤال، استنطاق، مطالعات مقارن، صورت‌بندی نظریه و تدوین می‌شود.

چهارمین نشست از سلسله درس گفتار‌های تفسیر موضوعی شهید صدر را  اندیشگاه فرهنگی سازمان اسناد و کتابخانه ملّی ایران با همکاری پژوهشگاه تخصصی شهید صدر برگزار کرد.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: حجت الاسلام و المسلمین تفسیر موضوعی شهید صدر رویکرد تفسیر پیشینه شناسی شهید صدر گفت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۳۱۴۴۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آزمون سراسری ارزیابی اعطای مدرک تخصصی قرآن کریم در خراسان شمالی برگزار می شود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان شمالی؛ مسئول اداره امور قرآنی سازمان تبلیغات خراسان شمالی گفت:آزمون سراسری نوزهمین دوره آزمون ارزیابی اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم همزمان با سراسر کشور جمعه چهاردهم اردیبهشت ساعت هشت و نیم صبح در مجتمع شهیدین نرسیده به دانشکده علوم قرآنی برگزار می‌شود.
 سید ناصرحسینی افزود: در این دوره ۸۶ نفر از حافظان (۳۴ آقا و ۵۲ شرکت کننده خانم) در ۳ بخش (حفظ ۱۰ جزء، ۲۰ جزء و حافظ کل) شرکت کردند که ۱۷ نفر از حافظان اهل سنت و مابقی از اهل تشیع هستند.
وی گفت: افراد شرکت کننده در این آزمون ، هشت نفر با مدرک کارشناسی ارشد، هشت نفر دانشجو ۲۳ نفر کارشناسی، ۱۴ نفر دانش آموز، ۱۵ نفز دیپلم و ۱۸ نفر نیز در مقطع زیر دیپلم هستند.

در خراسان شمالی بیش از دو هزار نفر حافظ قرآن کریم وجود دارد.